Een erfenis verdelen zonder ruzie
Ruzie om de erfenis, u heeft het vast ook wel gehoord zo een verhaal van vrienden of kennissen of misschien bent u er zelf ooit bij betrokken. In vele families is er ruzie met als reden de erfenis.
Men spreekt elkaar niet meer en in sommige gevallen moet er zelfs een rechter aan te pas komen om alles in goede banen te leiden. Het aantal rechtszaken rondom erfenissen en nalatenschappen stijgt jaarlijks.
In 2015 waren dat er acht keer zo veel als in 2003. Dit blijkt uit onderzoek welke is uitgevoerd door hoogleraar familievermogensrecht Wilbert Kolkman van de Rijksuniversiteit Groningen.
Verdeling van de nalatenschap
Een van de redenen waarom de verdeling van de nalatenschap steeds vaker op een ruzie uitloopt is de toenemende welvaart in Nederland. Het gaat beter met de economie dus mensen houden meer geld over en bij een overlijden valt er ook meer te verdelen.
De nabestaanden nemen ook vaker het eigen recht in handen als het om de erfenis gaat. Als men het niet eens is met de erfenis en men twijfelt aan de woorden van de notaris of advocaat wordt er vaker een stap naar de rechtbank gezet.
U wilt dat ook na uw overlijden alles netjes geregeld is. Net als het afsluiten van een uitvaartverzekering is het ook belangrijk om een testament op te stellen indien u de nalatenschap zonder ruzie wilt laten verdelen.
Zorg voor een ouder persoon
Een andere reden is dat meerdere familieleden zich bezig houden met de zorg voor een ouder persoon. Mocht deze persoon op den duur komen te overlijden dan kan dit tot scheve gezichten leiden bij de nabestaanden. Als iemand er vaak was voor de overleden persoon dan kan het zijn dat hij of zij meer verwacht bij de verdeling.
Het komt ook vaak voor dat broers en zussen onenigheid krijgen bij de verdeling. De reden is niet altijd hebberigheid, maar er komen bij bepaalde dingen ook emoties om de hoek kijken. Hoe ging iemand van de familie om met de overledene en is wat deze persoon krijgt toegewezen terecht?
Onder broers en zussen die elkaar niet meer spreken is de hoofdreden voor meer dan 50 procent de verdeling van het geld of een erfenis. Als u dit nu weet kunnen wij ons voorstellen dat u de erfenis goed geregeld wilt hebben. Dit geeft een geruststellend gevoel.
Testament
Veel mensen hebben geen testament opgesteld en de reden waarom ze dit niet doen zijn de notariskosten waar ze tegen op kijken. Ongeveer de helft van de Nederlanders heeft wel een testament op laten stellen. En ook al is er een testament opgesteld dan nog kunnen er ruzies ontstaan over de erfenis.
Een testament verouderd op den duur, familiebanden zijn anders geworden en misschien krijgen de kinderen te maken met de nieuwe partner van één van de ouders en met half- en stiefbroers en zussen. Dit zal ook de reden zijn waarom er in de toekomst meer ruzies zullen ontstaan bij de verdeling van de nalatenschap. Er scheiden namelijk meer mensen dan vroeger het geval was.
Het erfrecht bepaald dat de langstlevende echtgenoot of partner van de overledene in principe alles erft. De kinderen krijgen hun deel pas als die langstlevende partner zelf overlijdt. Als een stiefmoeder bijvoorbeeld een ketting van de eerder overleden biologische moeder erft zodra de vader is overleden dan kan dit tot grote ergernis leiden onder de kinderen.
Komt u er zelf niet helemaal uit? Monuta organiseert regelmatig Advies- en Taxatiedagen waarbij u uw waardevolle spullen kosteloos kunt laten taxeren.
Tips voor een erfenis verdelen zonder ruzie
Om een erfenis toch naar tevredenheid te laten verlopen hebben we enkele tips voor u. Mogelijk helpen deze u en uw erfgenamen om alles op een eerlijke en voor iedereen rechtvaardige manier te verdelen.
1. Probeer zoveel mogelijk vast te leggen
Het is een schot voor open doel, maar we zeggen het nog maar eens, probeer zoveel mogelijk van uw nalatenschap vast te leggen op papier. Laat een testament opstellen bij een notaris.
Mondelinge afspraken bieden veel minder zekerheid dan dat u alles netjes op papier laat vastleggen. Als het op papier staat zullen er minder discussies ontstaan bij de verdeling van uw nalatenschap.
Testament checken
Ook als u alles op papier heeft laten zetten is het verstandig om dit bijvoorbeeld iedere 5 jaar na te lopen. Kloppen de gegevens nog of zijn er veranderingen in uw persoonlijke situatie?
Mocht u na het opstellen van het testament scheiden dan zal dit consequenties hebben op de erfenis. Hetzelfde geldt dat als uw zoon of dochter gaat trouwen of als u opa of oma bent geworden.
2. Probeer geen mensen te onterven
Het gebeurt niet zo heel vaak, maar toch komt het voor, het onterven van een kind. Ook als dit gebeurt kan een kind zijn deel van de erfenis opeisen. Dit wordt het legitieme portie genoemd en hier heeft het kind ook recht op. Dit deel van de erfenis bestaat alleen uit geld en kan pas worden opgeëist nadat de langstlevende echtgenoot of geregistreerde partner is overleden.
Hetzelfde geldt voor een partner met wie de overledene samenwoonde en een samenlevingsovereenkomst had. Voor het minimale erfdeel (reservatair erfdeel) komen de naaste familieleden zoals de echtgeno(o)t(e), de kinderen en de ouders in aanmerking met uitzondering van broers en zussen.
Bij het onterven van iemand ontstaat er bijna altijd ruzie. De onterfde zal in de meeste gevallen zijn deel opeisen en deze discussie eindigt vaak in de rechtbank.
3. Stel een testament op
De minste kans op ruzie is er als er een testament is opgesteld en alle erfgenamen gelijk behandeld worden. Wilt u een bepaald persoon meer schenken omdat deze altijd voor u klaar staat, dan is het beter een schenking te doen bij leven. Op deze manier zal er geen ruzie ontstaan bij de verdeling van de erfenis.
4. Maak een lijst met uw waardevolle spullen erop
Het is een vreemd idee, maar als u veel waardevolle spullen bezit dan is het om ruzie te voorkomen verstandig om de verdeling met de erfgenamen te bespreken. Vraag aan de erfgenamen aan welke spullen ze waarde hechten.
Loop met erfgenamen door uw huis en laat ze hun voorkeur uitspreken. Als er spullen zijn waar meerdere personen interesse in hebben laat ze dan intekenen. U kunt de spullen dan verloten onder uw erfgenamen.
Door de spullen op deze manier te verloten zal er minder reden voor ruzie zijn. Als ook dit geen tevredenheid brengt dan kunt u voorstellen om de spullen onder de erfgenamen te laten rouleren.
5. Laat de verkoop van uw inboedel vastleggen
Als u merkt dat er onenigheid bestaat ondanks dat u alle voorzorgsmaatregelen hebt genomen dan kunt u de voorwerpen laten verkopen. Het verkopen van de inboedel zou u dan wel in het testament moeten vastleggen. Uw erfgenamen hebben op deze manier ook nog de mogelijkheid om andere erfgenamen uit te kopen.
6. Erfenis: Verkopen van het huis
Uw huis kan na het overlijden voor ruzie zorgen. Heeft u meerdere kinderen? Verkoop uw huis dan tegen een marktconforme prijs. Als één van uw kinderen in het huis wil gaan wonen is het verstandig om het te verkopen voor een marktconforme prijs.
Als u dit namelijk niet doet en het verkoopt tegen een laag prijsje dan kunnen de andere kinderen zich benadeeld voelen.
7. Makelaar of taxateur
Om uw spullen op waarde te laten schatten is het belangrijk dat deze vooraf onafhankelijk getaxeerd worden. Gaat u daarom naar een onafhankelijke makelaar of taxateur.
8. Communicatie
Zoals met zoveel dingen in het leven is het blijven praten met elkaar misschien wel de beste remedie tegen ruzie. Bij de verdeling van uw spullen en vermogen is het belangrijk om alle erfgenamen erbij te betrekken.
Ook bij de verdeling van de nalatenschap is het belangrijk dat de erfgenamen ondanks dat er een testament is opgesteld met elkaar blijven communiceren over de verdeling van de spullen en het vermogen.
Hieronder nog enkele websites waar u de nodige informatie kunt vinden over de erfenis: