Checklist: Wat regelen voor een uitvaart

Na het overlijden van een dierbare nemen de emoties de overhand en moet er ook nog een uitvaart geregeld worden. Het is daarom handig om een checklist te hebben voor het verzorgen van een uitvaart.

Waar moet u allemaal aan denken bij het regelen na een overlijden en voor het verzorgen van een uitvaart?

Als u de uitvaart zelf gaat regelen voor uw dierbare komt er meer bij kijken dan dat u dit samen met een uitvaartverzorger doet. Wat u keuze ook is met deze checklist voor het regelen van een uitvaart weet u waar u aan moet denken.

In dit artikel hebben wij de meest belangrijke zaken op een rij gezet.

Afscheidsdienst plannen: een emotionele taak

Het plannen van een afscheidsdienst brengt veel emoties met zich mee. Dat spreekt voor zich, aangezien u afscheid neemt van een dierbaar persoon. De wensen voor een uitvaart zijn erg persoonlijk en lopen dan ook sterk uiteen.

Of het nu om uw eigen uitvaart gaat of om die van iemand anders: we raden aan om de wensen wat betreft het laatste afscheid met familie en vrienden te bespreken.

Hopelijk duurt het nog lang voordat het zover is, maar het leven is nu eenmaal onvoorspelbaar. Bovendien kan het plannen van een begrafenis erg overweldigend zijn. Niet alleen qua emoties, maar ook omdat u zeer veel moet regelen. Met dit artikel hopen wij u een helpende hand te bieden.

Begraven of cremeren: welke voor en nadelen brengen ze met zich mee?

Steeds meer Nederlanders kiezen er voor om zich te laten cremeren. 65 procent is een hoog percentage en voorlopig lijkt dit niet te dalen. De populariteit van cremeren is toegenomen omdat het volgens veel mensen goedkoper en praktischer is dan begraven.

Zo hoeven nabestaanden geen graf te onderhouden. Ook zijn er geen grafkosten, die vrij hoog kunnen uitvallen. Volgens de Landelijke Organisatie van Begraafplaatsen (LOB) liggen de jaarlijkse grafkosten in Nederland tussen de 175 en 185 euro.

Een andere reden voor de toenemende populariteit van cremeren is dat veel mensen graag het as van hun dierbare bij zich willen dragen. Het hebben van een beetje as in de vorm van een sieraad, bijvoorbeeld dicht bij het hart, houdt de herinnering aan een dierbare op een bepaalde manier levend.

Wat zijn de voordelen van begraven?

Er zijn ook genoeg redenen om te kiezen voor begraven. Zo hebben de nabestaanden een plek waar ze naar toe kunnen gaan. Grafrechten kunnen voor 10, 20, 30 of voor eeuwig gekocht worden.

Een graf zal op die manier nog door verschillende generaties worden bezocht. Ook is het een optie om een familiegraf te nemen. Sommige mensen vinden het een mooi idee dat familieleden ooit weer bij elkaar zullen zijn.

Checklist: wat moet u regelen voor een uitvaart?

Wist u dat de eerste crematie in Nederland plaatsvond in 1914? Inmiddels is deze vorm van lijkbezorging doodnormaal, maar dat was honderd jaar geleden nog heel anders. Ook de uitvaartbranche is aan veranderingen onderhevig.

Mensen hebben steeds meer keuzemogelijkheden wat betreft het regelen van een afscheid. Denk aan een originele kist, de aankleding, bepaalde muziek waar de overledene dol op was en de locatie.

Maar bepaalde zaken die geregeld moeten worden zijn al decennialang hetzelfde. Zo dient u bij het regelen van een uitvaart onder andere te denken aan:

• Het inschakelen van een begrafenisonderneming
• Het vervoer van de overledene (te bepalen in samenspraak met de uitvaartonderneming)
• Het opstellen van rouwadvertenties
• Het overlijden van uw dierbare melden aan allerlei instanties, zoals banken en verzekeraars
• Het stopzetten van lidmaatschappen en abonnementen
• Het kiezen van de laatste kleding van de overledene
• Het uitkiezen van een kist
• Het kiezen van uw eigen kleding op de uitvaartdienst
• Het bepalen van een locatie voor de uitvaartdienst
• Het bepalen van de muziek voor het laatste afscheid
• Het kiezen van een grafsteen of grafschrift
• Het uitkiezen van de bloemen
• Het schrijven van bedank kaartjes
• De catering

Welke uitvaartmaatschappijen heeft Nederland?

De bovenstaande lijst maakt duidelijk dat u zeer veel moet regelen voor een uitvaart. In dit artikel gaan we daar uiteraard verder op in. Gelukkig neemt de uitvaartonderneming veel taken voor haar rekening, in goed overleg met de nabestaanden.

Dat is fijn, aangezien het een emotionele periode is en er veel op u afkomt. Over het algemeen kent Nederland een groot aantal uitvaartondernemingen van goede kwaliteit. Op dit moment zijn er 2773 uitvaartondernemingen actief (cijfers van het KvK uit 2021). Bekende bedrijven uit de uitvaartbranche zijn onder andere:

• DELA
• Monuta
• Ardanta
• Amstel Uitvaarten
• PC Uitvaart

Waarom een goede uitvaartverzorger belangrijk is

Het samenstellen van een mooie uitvaart is belangrijk omdat het een definitief afscheid is van een dierbaar persoon. Deze belangrijke taak hoeft u echter niet helemaal alleen uit te voeren. De uitvaartverzorger is u graag van dienst en beschikt over veel ervaring.

Daardoor is er veel mogelijk bij een uitvaart. Na het overlijden dient u meteen contact op te nemen met een uitvaartverzorger. Hij of zij is werkzaam bij de begrafenisonderneming waar uw dierbare bij was aangesloten.

Een uitvaartverzorger weet wat er allemaal komt kijken bij een afscheid en helpt u bij elke stap die genomen moet worden. Daardoor is de takenlijst aan het begin van dit artikel hopelijk iets minder overweldigend.

Stel de wensen van de overledene altijd voorop

Bij het regelen van een uitvaart is het heel belangrijk om de wensen van uw dierbare in gedachten te houden.

Hopelijk heeft u er eerder gesprekken over gevoerd, zodat u een passend afscheid kunt regelen. De uitvaartonderneming vraagt altijd naar eventuele uitvaartwensen en noteert dit op papier.

1. Eerste stap regelen na het overlijden: Bel de arts

Inmiddels weet u waar u aan moet denken bij het overlijden van een dierbare. Deze lijst is lang, dus u kunt het beste een stappenplan gebruiken. Om het u gemakkelijk te maken hebben wij een checklist samengesteld.

Laten we beginnen met de eerste periode na het overlijden van een dierbare. Een verdrietige tijd waarin u veel moet regelen om hem of haar een goed afscheid te bezorgen. Uw geliefde verdient namelijk het beste.

Informeer na het overlijden zo snel mogelijk de huisarts, het verpleeghuis, verzorgingshuis of de behandelend arts als het overlijden heeft plaatsgevonden. Breng daarnaast de naasten op de hoogte van het verdrietige nieuws.

Tenslotte dient u het overlijden te melden bij de uitvaartmaatschappij, die 24 uur per dag en 7 dagen per week geopend is.

2. Regel de administratie

Na het overlijden van een dierbare komt er ontzettend veel op u af. De uitvaart is zeker niet het enige dat geregeld moet worden. Ook allerlei administratieve zaken moeten in gang worden gezet.

Zo dient u het overlijden te melden bij de gemeente waarin uw familielid is overleden. Ook banken en verzekeraars moeten op de hoogte worden gesteld, evenals bedrijven en organisaties waar de overledene een abonnement bij had afgesloten.

U kunt de volgende instanties inlichten:

• De werkgever (indien van toepassing)
• De zorgverzekeraar en andere verzekeraars zoals de autoverzekeraar
• De bank
• De hypotheekverstrekker of verhuurder
• De energiemaatschappij
• De telefoon provider en internetaanbieder
• De kranten en tijdschriften
• Goede doelen en verenigingen
• De gemeente

Verder kunt u kijken of de volgende zaken van toepassing zijn:

• Als de overledene een belastingadviseur of boekhouder had moet deze ingelicht worden
• De laatste aangifte inkomstenbelasting moet verzorgd worden
• Lopende schulden checken
• Kijken of het mogelijk is om de reinigingsrechten en de milieubelasting te verlagen
• De sociale media accounts laten verwijderen

Na de aangifte van overlijden worden de volgende instanties automatisch op de hoogte gesteld:

• 1. Het UWV – Indien de overledene een uitkering ontving
• 2. Sociale Verzekerings Bank (SVB)
• 3. De Belastingdienst – U ontvangt een F-biljet voor de laatste aangifte inkomstenbelasting
• 4. Hoogheemraadschap
• 5. Gemeentelijke belastingen

De bankrekening

Bij alles wat u moet regelen na een overlijden is de bankrekening een belangrijk aandachtspunt. De rekening zal namelijk geblokkeerd worden door de bank. U moet er ook rekening mee houden dat de bank in de meeste gevallen de periodieke betalingen zal stopzetten.

Voor de nabestaanden is het belangrijk om een verklaring van erfrecht te regelen zodat de controle over de bankrekening gehouden kan worden.

Het is verboden om na het overlijden nog geld op te nemen van de rekening.

De en/of rekening na overlijden

Als de overledene een en/of rekening had lopen dan zal de nabestaande met wie deze rekening gedeeld werd gewoon toegang tot de rekening houden. Wel zullen de pasjes (creditcards en pinpassen) ongedaan worden gemaakt.

Met een verklaring van erfrecht kan de achtergebleven partner de tenaamstelling van de rekening laten aanpassen.

3. Kijk naar de uitvaartverzekering

Vergeet ook niet om uit te zoeken of en waar de overledene een uitvaartverzekering had afgesloten. Daarmee voorkomt u nare verrassingen op financieel gebied. De kosten voor een uitvaart lopen hoog op.

Als er een verzekering loopt kijkt u wie de begunstigde van de uitvaartverzekering is. Aan deze persoon zal het geldbedrag om de uitvaart mee te bekostigen worden uitgekeerd.

Wist u dat een begrafenis al snel tussen de 6500 en 11.000 euro kost? Een crematie is met een gemiddelde prijs van 7500 euro over het algemeen goedkoper.

Als er een uitvaartverzekering is afgesloten dan belt u na het overlijden zo snel mogelijk met de uitvaartverzekeraar. Deze zal contact opnemen met een uitvaartverzorger die naar u toe komt om de uitvaart te bespreken en te regelen.

Monuta en DELA zijn naast verzekeraar ook uitvaartondernemer.

4. Bepaal de datum van de afscheidsdienst

Gemiddeld vindt een uitvaart 5 dagen na het overlijden van uw dierbare plaats. De periode tussen het overlijden en het definitieve afscheid is belangrijk voor de rouwverwerking.

Het is dan ook belangrijk dat dit op een fijne manier gebeurt. In een paar dagen tijd neemt u afscheid van een persoon waar u veel van hield. De uitvaartonderneming zorgt er voor dat uw dierbare wordt gewassen, aangekleed en opgebaard. Vaak is het mogelijk om bij het aankleden en wassen aanwezig te zijn, als u dat graag wilt.

Wat zijn de regels omtrent een datum voor de uitvaart?

Voor het regelen van een datum voor de uitvaart gelden overigens een aantal belangrijke regels. Zo is het niet toegestaan om de crematie of begrafenis eerder dan 36 uur na het overlijden te laten plaatsvinden.

Het mag echter ook niet langer duren dan 6 werkdagen. Wel zijn er een paar uitzonderingen op de regel. Zo mag een islamitische uitvaart eerder dan 36 uur plaatsvinden. In dat geval vraagt de begrafenisonderneming toestemming aan de gemeente.

Hetzelfde geldt voor uitvaarten die om wat voor reden dan ook niet binnen zes werkdagen kunnen plaatsvinden. Dit is vaak ook van toepassing op een overlijden rondom de feestdagen.

5. Maak een rouwadvertentie

Na het overlijden moeten andere familieleden, vrienden en kennissen zo snel mogelijk op de hoogte worden gesteld. Dit kan gedaan worden door middel van een rouwkaart, rouwbrief en/of rouwadvertentie.

U kunt bijvoorbeeld een rouwadvertentie in de krant plaatsen. Het is mooi wanneer het rouwdrukwerk goed past bij de persoonlijkheid van uw dierbare. Waar hield hij of zij van? Probeer dit te verwerken in de kaart, brief en/of advertentie.

6. Kies een grafkist

Tegenwoordig heeft u wat betreft grafkisten veel keuze. Van riet, wol tot hout: u kunt het zo gek niet bedenken of het bestaat. Het gebruik van metalen kisten is in Nederland echter niet toegestaan.

Massief houten kisten zijn verreweg de meest duurzame keuze. Overigens is er ook een alternatief voor de grafkist: de opbaarplank. Dit geeft u het gevoel dat uw dierbare nog iets dichterbij is.

7. Bepaal of er wel of geen bloemen komen

Een uitvaart is iets heel persoonlijks. Zo wil de ene persoon graag bloemen op zijn of haar afscheid, terwijl een ander er niets van moet hebben. Hopelijk heeft de overledene eerder aangegeven of er wel of geen bloemen gewenst zijn.

Hoe dan ook geven bloemen een uitvaart vaak een persoonlijk karakter. Bepaalde bloemstukken of boeketten zeggen namelijk veel over het karakter van de overledene. Misschien hield hij of zij wel van rozen. Zorg in dat geval voor een paar mooie boeketten met rozen om het afscheid aan te kleden.

8. Bepaal of er rouwbezoek mag komen

Wanneer de overledene ligt opgebaard mag er ‘rouwbezoek’ komen. De steun van familieleden, vrienden en kennissen kan van grote betekenis zijn voor de nabestaanden. Het is een manier om emoties te delen en laat zien hoeveel de overledene voor anderen betekent heeft.

Het is aan de familie zelf om te bepalen of er rouwbezoek mag plaatsvinden. In overleg met de uitvaartverzorger wordt bepaald waar en wanneer dit is. Soms ligt een overledene thuis opgebaard en komt het rouwbezoek daarheen, bijvoorbeeld op een vaste tijd.

Het is ook mogelijk om doorlopend rouwbezoek te ontvangen. De keuze is uiteindelijk aan de familie.

9. Regel het rouwvervoer

Na 5 of 6 werkdagen begint de afscheidsdienst. Een verdrietig moment waar naast een traan hopelijk ook een lach te bespeuren is. Op een dienst worden er vaak mooie herinneringen opgehaald aan de overledene.

Voordat de dienst begint wordt uw dierbare naar de locatie van de uitvaartdienst gebracht. Het is belangrijk dat dit op een respectvolle manier plaatsvindt. Misschien denkt u bij het rouwvervoer meteen aan een traditionele rouwauto.

Tegenwoordig heeft u echter de keuze uit veel alternatieven, zoals een motor, een bakfiets, een rouwkoets of een eigen voertuig. De keuze is helemaal aan u.

10. Zorg voor een mooie toespraak

Toespraken maken vaak deel uit van een afscheidsdienst. Het is in feite het laatste wat er gezegd kan worden tegen een dierbare. Maar het schrijven en houden van een mooie toespraak is best een uitdaging. Schroom niet om hulp in te schakelen. De uitvaartverzorger is u graag van dienst en hopelijk komt u er samen uit.

11. Uitvaartmuziek

Naast toespraken wordt er op een begrafenis of crematie vaak muziek gedraaid. Dit zijn liedjes waar uw dierbare graag naar luisterde. Of misschien passen bepaalde nummers heel goed bij de persoon waar u afscheid van moet nemen.

Ook bij het uitzoeken van passende uitvaartmuziek kunt u de hulp inschakelen van de uitvaartverzorger.

12. De catering

Na de uitvaartdienst kletst u vaak nog even na met uw dierbaren. Als het goed is worden er samen herinneringen opgehaald. De meeste uitvaartlocaties beschikken over speciale ruimtes waar genodigden na de dienst nog wat kunnen eten en drinken.

Het regelen van goede catering is dus een ander belangrijk punt op de uitvaart checklist. U kunt kiezen voor koffie met gebak, maar er zijn ook alternatieven. Een minder traditionele keuze is bijvoorbeeld het uitdelen van borrelhapjes en het drinken van bier of wijn, als de overledene daarvan hield.

13. Schrijf bedankkaartjes

Enige tijd na de uitvaart is het gebruikelijk om de personen die tijdens de dienst aanwezig waren een bedankkaartje te sturen. Daarmee geeft u aan het op prijs te hebben gesteld dat men condoleances heeft uitgebracht. Dit heeft u ongetwijfeld de nodige steun gegeven in een moeilijke periode.

14. Kies een grafsteen

Na de uitvaart dient u nog een aantal belangrijke zaken te regelen, waaronder een grafsteen of een bestemming voor het as van uw dierbare na de crematie. Wilt u graag een grafsteen? Schakel dan een steenhouwer in die de grafsteen kan maken en plaatsen.

Hou overigens rekening met het feit dat deze belangrijke taak vaak enkele maanden in beslag kan nemen. Met de term ‘asbestemming’ wordt de plek bedoeld waar de as bewaard of verstrooid wordt. Denk bijvoorbeeld aan een urn, een sieraad of een uitstrooiplek.

Wat te doen na het overlijden van je laatste ouder?

Het overlijden van je laatst overgebleven ouder is erg verdrietig. Wat te doen bij overlijden van je laatste ouder? In principe kan je het stappenplan zoals hierboven beschreven staat hanteren alleen kunnen er nog wat andere zaken bij komen:

• Nabestaandenpensioen – Je kunt navragen bij het pensioenfonds van je ouder of je recht hebt op het nabestaandenpensioen.
• Voogdij – Als je minderjarige broers of zussen hebt dan kan het zijn dat je ouders via een testament of via een registratie in het zogenoemde gezagsregister hebben laten vastleggen dat de voogdij bij jou komt te liggen. Indien er niets vastlegt dan zal de rechtbank bepalen wie de voogdij krijgt.
• Wezenuitkering – Als je jonger bent dan 21 jaar dan kun je informeren bij de Sociale Verzekeringsbank of je recht hebt op een wezenuitkering.

Wij hopen dat u met dit stappenplan weet wat te regelen bij een uitvaart. U kunt ook altijd terecht bij de uitvaartverzorger als u nog vragen heeft met betrekking tot alles wat geregeld moet worden bij een uitvaart.